Persoonsgebonden budget (PGB)

Wanneer je door langdurige (chronische) ziekte, bijvoorbeeld een beperking, aandoening, stoornis of een handicap extra zorg nodig hebt, kun je van de overheid een persoonsgebonden budget (pgb) krijgen. Met dit subsidiebedrag, oftewel budget, kun je zelf je eigen zorg inkopen. Om een beeld te schetsen: het betreft onder meer persoonlijke verpleging en verzorging, intensieve begeleiding en zorg, voorzieningen en hulpmiddelen. De regeling bestaat sinds 1995, de criteria rondom de regeling zijn echter regelmatig aan verandering onderhevig. Hieronder vind je een overzicht van de huidige PGB-vormen en bijbehorende voorwaarden en regelgeving.

Vormen van Persoonsgebonden Budget (PGB)

Het doel en de vorm van een PGB kunnen verschillen afhankelijk van de aard en duur van de zorg. Onderscheid wordt gemaakt tussen:

• PGB op basis van de Zvw (Zorgverzekeringswet): regelt persoonlijke verzorging en/of verpleging, ook voor kinderen die als gevolg van bijvoorbeeld autisme intensieve zorg nodig hebben.
• PGB op basis van de Wlz (Wet langdurige zorg, voorheen de AWBZ): indien er een langdurige, intensieve zorgbehoefte bestaat (24/7), in geval van bijvoorbeeld ernstige beperkingen of aandoeningen van lichamelijk of geestelijke aard of chronisch zieken.
• PGB op basis van de Jeugdwet: deze vorm van PGB is in het leven geroepen voor jongeren en kinderen die hulp, zorg en/of ondersteuning behoeven. Denk hierbij aan persoonlijke begeleiding, zorg of kortdurend verblijf.
• PGB op basis van de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning): in het leven geroepen voor personen die ondersteuning en begeleiding behoeven (dat kan zowel individueel of in groepsverband zijn). Denk hierbij aan een dagbesteding, hulp in het huishouden of bepaalde hulpmiddelen of voorzieningen.

Zorgverzekering

Je PGB ontvang je van de overheid om je te ondersteunen in de kosten van persoonlijke verzorging en hulpmiddelen. Je zorgverzekering staat hier los van. Vanuit je basiszorgverzekering krijg je bepaalde zorgkosten zoals het bezoek aan een huisarts of spoedeisende hulp vergoed. Vanuit je aanvullende verzekering kun je nog extra zorg zoals medicijnen en psychologische hulp vergoed krijgen.

Aanvraag PGB

Afhankelijk van de vorm van het PGB dat je wilt aanvragen, zijn er een drietal zorgloketten te onderscheiden: het zorgloket bij de gemeente, het CIZ en je zorgverzekeraar.

Pgb-Zvw

Sinds 1 janauri 2015, door de verankering van het Pgb in de Zorgverzekeringswet, dragen zorgverzekeraars de verantwoordelijkheid voor de organisatie van wijkverpleging en persoonlijke verzorging. Om het Pgb-Zvw aan te vragen dien je in gesprek te gaan met de door je zorgverzekeraar gecontracteerde wijkverpleger. Deze zal aan de hand van jouw persoonlijke situatie onderzoeken welke oplossingen kunnen worden geboden. Daaropvolgend wordt bepaald welke zorg wordt toegekend en kan je als cliënt je keuze voor een Pgb aangeven.

Pgb-Wlz

Deze regeling, voorheen de AWBZ, dient te worden aangevraagd bij het CIZ. Op basis van jouw persoonlijke zorgbehoefte en situatie beoordeelt en brengt deze overheidsinstantie in kaart op welke zorg jij recht hebt: van persoonlijke begeleiding en verpleging tot verblijf in een zorginstelling. Daarbij kan je vervolgens zelf de keuze maken of je pgb dan wel zorg in natura wilt gebruiken.

Pgb-Jeugdwet

Een Pgb voor je kind kan bij het zorgloket van de gemeente worden aangevraagd. De indicatie wordt vastgesteld door een specialist aangewezen door de gemeente dan wel een jeugdarts. De gemeente zal doorgaans eerst overgaan, in de vorm van zorg in natura, tot het aanbieden van een individuele voorziening. Indien je hulp nodig hebt bij de aanvragen, kan je gratis een cliëntondersteuner bij de gemeente inschakelen.

Pgb-Wmo

Indien je hulpvoorzieningen in de vorm van aanpassingen in je huis, zoals een traplift, hulpverlening in het huishouden of activiteitenbegeleiding behoeft, kan je een aanvraag indienen bij het zorgloket van je gemeente. Op basis van een gesprek wordt je hulp- en ondersteuningsbehoefte bepaald en kan je zelf de keuze maken voor pgb of zorg in natura. De keuze voor pgb, ook als dat zou betekenen dat zelf ingekochte zorg duurder is, mag niet worden geweigerd. Wel kan de gemeente maximaal het bedrag wat via zorg in natura zou worden vergoed uitkeren: het verschil betaal je dan zelf. Indien je hulp behoeft bij de aanvraag, biedt de gemeente de mogelijkheid een cliëntondersteuner in te schakelen.

Zorg in Natura

Zorg in Natura wordt beschouwd als een alternatief op het PGB. Op basis van het PGB ben je zelf verantwoordelijk voor het contracteren van je zorgverleners, de betaling en alle bijkomende administratieve taken. Bij het zorgkantoor leg je tot slot verantwoording af over hoe jij omgaat met je persoonlijke budget.

Zorg in Natura is hulpverlening door zorginstellingen, denk hierbij bijvoorbeeld aan thuiszorg. Daarbij bepaalt de zorgaanbieder zelf welke zorg jij ontvangt en hoe jij deze zorg ontvangt. Ook de administratie wordt daarbij uit handen genomen. Op basis van afspraken met je zorgaanbieder wordt bepaald op welke wijze jij zorg ontvangt.

Buitenland

Indien je niet meer woonachtig bent in Nederland, zal je PGB worden stopgezet. Een budgethouder mag echter wel zorg inkopen in het buitenland onder de volgende voorwaarden:

• Bij inkoop van zorg in het buitenland bij zorgverleners op lokaal niveau dient melding te worden gemaakt bij je zorgkantoor (bij een periode van 6 weken of langer)
• Je mag het PGB budget max. 13 weken op jaarbasis inzetten voor de inkoop van zorg in het buitenland (indien het palliatieve zorg betreft, max. 1 jaar)